به گزارش آی فیلم 2، این روزها که به پایان سال و رسیدن سال نو نزدیک می شویم، یاد درگذشتگان هنری و فرهنگی ایران بیشتر زنده میشود؛ هنرمندانی که در تیاتر، سینما و تلویزیون جایگاه به خصوصی داشتند و اکنون جای خالی بسیاری از آنها دیگر پرشدنی نیست.
سال 1403 خورشیدی هنرمندان بسياری از بین جامعه هنری ایران دار فانی را وداع گفتند.
در این گزارش تلاش کردیم تا در آستانه سال جدید، نام و خاطره هنرمندانی که در سال 1402 خورشیدی درگذشتهاند را زنده نگه داریم.
رضا داوودنژاد
«رضا داوودنژاد» یکی از بازیگرانی بود که در سال 1403 چشم از جهان فروبست.
او در 29 ثور(اردیبهشت) 1359 متولد شد و به واسطهی پدرش، «علیرضا داوودنژاد» توانست از سال 1365 با فلم «بیپناه» وارد سینما شود.
زنده یاد «رضا داوودنژاد» در سال 1381 و با سریال محبوب «پشت کنکوریها» بیش از پیش شناخته شد.
او علاوه بر این سریال، در سریالهای دیگری همچون«پشت کنکوریها»، «باغچه مینو»، «زندگی به شرط خنده»، «متهم گریخت»، «من نه منم»، «نون و ریحون»، «فراموشی»، «پنچری»، «بچه ها نگاه می کنند»، «زندگی شگفتانگیز است»، «بعد از آزادی»، «از سرنوشت ۴» و «نیکان» به ایفای نقش پرداخته است.
«مصائب شیرین»، «بچههای بد»، «بانوی کوچک»، «هشت پا»، «چپ دست»،«هوو»، «نیش زنبور»، «تیغ زن»، «خیابانهای آرام»، «دردسر بزرگ»، «زنها شگفت انگیزند»، «کنسرت روی آب»، «مرهم»، «همه چی آرومه» و ... از جمله فلم های سینمایی می باشد که مرحوم داوود نژاد در آن به ایفای نقش پرداخته است.
زری خوشکام
«زری خوشکام» که با نام زهرا حاتمی نیز در محافل سینمایی شناخته میشد مادر «لیلا حاتمی»، بازیگر مشهور و همسر «علی حاتمی»، کارگردان خاطرهساز در28 ثور (اردیبهشت) به عمر 77 سالگی درگذشت.
بانو «خوشکام» یکی از بازیگران پیش از انقلاب سینمای ایران بود که در تاریخ 15 ثور (اردیبهشت) 1324 به دنیا آمد.
وی بازیگری را از سال 1350 شروع کرد و به شهرت بسیاری دست یافت. این بازیگر توانا به صورت گزینش شده نقشهای کوتاهی در آثار همسر و خانوادهاش ایفا کرد.
این بانوی هنرمند ایرانی در فلم های «در دنیای تو ساعت چند است؟» در نقش «حوا خانم» در کنار داماد و دخترش ظاهر شد و پس از آن در کنار «امین حیایی» در فلم «شعلهور» نیز نقشآفرینی کرده است.
آخرین حضور سینمایی «زهرا خوشکام» فلم «طلاخون» است که در سال 1401 اکران شد.
سرانجام «زری خوشکام» در تاریخ 28 ثور (اردیبهشت) 1403 به دلیل سکته و ایست قلبی فوت کرد.
سعید راد
«سعید راد» یکی از بازیگران نامآشنای ایرانی بود که تابستان سال روان با فرشته مرگ همراه شد. او اول ماه اسد (مرداد) به عمر سن 79 سالگی درگذشت.
«احمد حقپرست راد» معروف به «سعید راد» 11 حوت (اسفند) 1323در تهران متولد شد.
وی از سال 1347 به فعالیت در سینما پرداخت و فعالیت هنریاش را به عنوان بازیگر از سال 1350 با فلم «فاتحین صحرا» به کارگردانی «محمد زریندست» آغاز کرد.
او در فلمهایی چون «خاکستری»، «با عشق مردن»، «فرمان»، «برزخیها»، «عبور از میدان مین» ، «عقابها»، «دوئل» ، «پروانگی»، «گیرنده»، «چ»، «پایانخدمت» و «عشق و جنون» به نقشآفرینی پرداخته است.
همچنین زنده یاد «سعید راد»هنرنمایی در سریال های «در چشم باد»، «سرزمین مادری»، «ترور خاموش»، «گیلدخت» و تلهفلم «ساعت به وقت صفر» را در کارنامه هنری خویش دارد.
از افتخارات این هنرمند میتوان به دریافت تندیس سپاس به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد در ششمین دوره جشنوارهی سپاس در سال 1353 برای فلم «تنگنا» و دیپلوم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد در سیامین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فلم «گیرنده» اشاره کرد.
فتحالله طاهری
«فتحالله طاهری» بازیگر باسابقه تیاتر، که در 17 عقرب (آبان) 1321 چشم به جهان گشود.
وی از تعزیه خوانی وارد دنیای تیاتر شد و سابقه 60 سال اجرای تعزیه را در کارنامه هنری خود داشت.
زنده یاد طاهری در سریال هایی چون «نوبت لیلی»، «سیاوش»، «شرایط خاص»، «دردسرهای عظیم»، «قهر و آشتی»، «سه در چهار»، «متهم گریخت»، «گیلدخت»، «سرزمین کهن»(سرزمین مادری)، «طفلان مسلم»، «نقطه سرخط»، «ترش و شیرین» و «مردهزار چهره» نقش آفرینی کرده است.
«محمدرسول الله(ص)»، «سد معبر»، «پرویز» و «یک اسم» از جمله فلم های سینمایی می باشد که مرحوم طاهری در آن به ایفای نقش پرداخته است.
«فتح الله طاهری» که از چند مدت قبل به دلیل بیماری گوارشی در شفاخانه بستری شده بود، از هشتم اسد(مرداد) 1403 در بخش عاجل انتقال داده شد و با وخیم شدن وضعیت صحی اش در 19 اسد(مرداد) 1403 خورشیدی دار فانی را وداع می گوید.
هوشنگ حریرچیان
«هوشنگ حریرچیان» بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون ایران بامداد روز سهشنبه سی ام اسد(مرداد) 1403 دار فانی را وداع گفت.
«هوشنگ حریرچیان» زاده 20 اسد(مرداد) 1311 هجری خورشیدی در اصفهان، فعالیت هنریاش را از سال 1326 در تیاتر اصفهان با مدیریت زنده یاد استاد «ناصر فرهمند» آغاز کرد.
تنها ۹ روز پس از آنکه «هوشنگ حریرچیان»، جشن ساگرد میلاد خود را تجلیل کرد، خبر درگذشتش کام هنردوستان را تلخ نمود.
وی از سال 1338 در رادیو اصفهان به حیث هنرپیشه، گوینده، تهیهکننده، گزارشگر، کارگردان و مجری برنامههای تفریحی و هنری آغاز به کار کرد.
«حریرچیان» بازی در تلویزیون را در سال 1348 با ایفای نقش در سریال «عکاسباشی» تجربه کرد و فعالیت سینمایی خود را از سال 1366 با بازی در فلم «جعفر خان از فرنگ برگشته» به کارگردانی زنده یاد «علی حاتمی» آغاز کرد.
وی همچنین در سریالهایی نظیر «هشت بهشت»، «آشپزباشی»، «ساختمان پزشکان»، «سایه سلطان»، «پژمان» و در فلمهایی چون «گاهی به آسمان نگاه کن»، «یک بوس کوچولو»، «قاعدهی بازی» و «ورود زندهها ممنوع» به نقشآفرینی پرداخته است.
حسین خانی بیک
«حسین خانی بیک» بازیگر پیشکسوت سینما، تیاتر و تلویزیون ایران، 30 اسد(مرداد) 1403 در 84 سالگی دار فانی را وداع گفت.
این بازیگر ایرانی، پس از ابتلا به کرونا مبتلا به بیماری آلزایمر شده و به تدریج قدرت تکلم و شناخت دیگران را از دست داده بود.
وی سال 1346 با حضور در نمایشی به نویسندگی و کارگردانی زندهیاد «هادی اسلامی» فعالیت هنری خود را آغاز کرد.
زند یاد خانی از سال 1347 با همکاری «عباس جوانمرد» و «هادی اسلامی» به طور رسمی کار تیاتر را آغاز کرد و گروهی به نام «گروه دوم هنر ملی» تشکیل دادند که اعضای آن را هنرمندانی چون زنده یاد«خسرو شکیبایی»، زنده یاد«سیروس گرجستانی»، زنده یاد«رقیه چهرهآزاد»، زنده یاد«مهری مهرنیا»و... تشکیل می دادند.
این هنرمند کهنه کار ایرانی، مجموعا در 13 نمایشنامه تا سال 1355 به ایفای نقش پرداخت.
«باغ بلور»، «مریم و مانی»، «فریاد مجاهد»، «مفسدین»، «سرباز اسلام»، «دست شیطان»، «افیون - تب مرگ»، «سفیر»، «زیر باران»، «تفنگهای سحرگاه»، «شاخههای بید»، «عبور از غبار»، «ریحانه»، آخرین پرواز»، «بازگشت قهرمان» و...از جمله فلم های سینمایی هستند که زنده یاد خانی در آن به ایفای نقش پرداخت.
«مرحوم خانی بیک» در سریال هایی چون «ستاره حیات»، «مختارنامه»، «پاتوق»، «سه، پنج، دو»، «پلیس جوان»، «سفر باران»، «سفر باران»، «روشنتر از خاموشی»، «زائر تنها»و ...نیز هنرنمایی کرده است.
گفتنی است که سریال های «شب دهم»، «روزگار جوانی»، «میرزا کوچک خان» و «پهلوانان نمیمیرند» با نقش آفرینی زنده یاد «حسین خانی» پیش تر از شبکه جهانی آی فیلم2 به نشر رسیده است.
قابل یادآوری است که مرحوم خانی در سریال «مختارنامه» نقش «ایاس بن مضارب» سردسته شرطههای کوفه را داشت که در هنگام قیام مختار توسط «ابراهیم اشتر» کشته می شود.
زهره حمیدی
«زهره حمیدی» بازیگر سینما و تلویزیون ایران، پس از تحمل رنج بیماری سرطان، در تاریخ 4 سنبله (شهریور) 1403 خورشیدی چشم از جهان فرو بست.
«زهره حمیدی» بازیگر کهنه کار سینما و تلویزیون ایران در تاریخ ۸ ثور(اردیبهشت) 1336 خورشیدی در «اراک» به دنیا آمد.
آغاز بازی وی در سینما از سال ۱۳۷۱ خورشیدی با فلم «دلاوران کوچه دلگشا» به کارگردانی «حسن هدایت» بود.
زنده یاد بانو «حمیدی» در سال 1377 خورشیدی در سریال «تولدی دیگر» به کارگردانی «داریوش فرهنگ» ایفای نقش کرد.
از جمله سریالهایی که این بازیگر در آن ها هنرنمایی کرده میتوان به «کارآگاه»، «بهشت گمشده»، «جدال با سرنوشت»، «ماجراهای خانواده تمدن»،«غریبهای در راه»، «گمگشته»، «شوق پرواز»، «موج و صخره»، «عملیات 125»، «بزم آخر»، «نفس شیرین»، «لبه تیغ» و ... اشاره کرد.
«من و شارمین»، «پس کوچههای شمرون»، «شابان»، «بدون اجازه»، «ورود آقایان ممنوع»، «چتری برای دو نفر»، «بوی کافور عطر یاس» و ...از جمله فلم هایی است که بانو «حمیدی» در آن ایفای نقش کرده است.
صدرالدین حجازی
«صدرالدین حجازی» در 16 اسد(مرداد) 1327 به دنیا آمد و بازیگری را از دوران دانشجویی خود شروع کرد.
این بازیگر باتجربه در تیاتر بسیار موفق بود و در سال 1356 موفق به کسب جایزهی اسب طلایی از جشنواره بینالمللی تیاتر شد.
فلمهای«ناخدا خورشید»، «تردید شاخههای بید»و «سنتوری»و همچنین سریالهای «کوچک جنگلی»، «مرد دو هزار چهره»، «مختارنامه»، «تنهاترین سردار» و «تفنگ سرپر» از آثار مطرح زنده یاد «صدرالدین حجازی» هستند.
سریال های«روزی روزگاری»، «تفنگ سرپر»، «زیر زمین»، «اغما»، «چاردیواری»، «خانه بی پرنده»، «ملکوت»، «هوش سیاه»، «نابرده رنج»، «هفت سنگ»، «کیمیا»، «پادری»، «حکم رشد» با هنرنمایی زنده «حجازی» از شبکه آی فیلم 2 نشر شده است.
او پدر «سینا حجازی»، خوانندهی مشهور ایرانی است. این هنرمند در آخرین سالهای زندگی خود به سرطان ریه مبتلا شد.
وی که از مدتی به دلیل عوارض سرطان پیشرفته و نیز سکته مغزی در شفاخانه بستری بود و در شرایط کما به سر میبرد عصر 24 سنبله(شهریور) 1403 درگذشت.
حسین توشه
«حسین توشه» بازیگر سینما، تلویزیون و تیاتر ایرانی روز یکشنبه 11 قوس (آذر) 1403 به عمر 70 سالگی درگذشت.
زنده یاد «حسین توشه» متولد حمل (فروردین) 1333 در بندر انزلی برای نخستین بار در سال 1377 با بازی در سریال «دنیای شیرین دریا» به کارگردانی «منوچهر شمسایی» و «بهروز بقایی» در قاب تلویزیون ظاهر شد.
تا اینکه وی با ایفای نقش «شمس الله» در سریال «پس از باران» سال 1379 شناخته تر شد.
در کارنامه هنری این بازیگر فقید ایرانی بازی در سریالهای «دنیای شیرین دریا»، «پس از باران»، «محکومین»، «به رنگ خاک»، «تاراز»، «بچههای گروهان بلال»، «راه و بیراه»، «برادر»و «مامور بدرقه» به چشم میخورد.
وی همچنین در فلمهای «عباس اخوان»، «دامنههای نعمت»، «دخمه»، «آلتینای» و «خیال نقش» ایفای نقش داشته است.
ژاله علو
«ژاله علو»، هنرمند باسابقه تیاتر، سینما، رادیو و تلویزیون در تاریخ 14 اسد(مرداد) 1306 خورشیدی در تهران به دنیا آمد.
نخستین فعالیتهای هنری «ژاله علو» قبل از انقلاب اسلامی ایران گویندگی زنده در رادیو، بود. وی به اجرای نمایشهای رادیویی میپرداخت و از پایهگذاران برنامه «داستان شب» بود. اجراهای او در رادیو، وی را بر آن داشت که نام «ژاله» را برای خود برگزیند.
پس از پایان تحصیلات هنرپیشگی در چندین فلم سینمایی به ایفای نقش پرداخت و بعد از آن وارد عرصه تیاتر شد و نخستین اجرای خود را در سال 1328، در یکی از نمایشهای «هنریک استپانیان» تجربه کرد.
بانو «ژاله علو» آغازگر دوبله انیمیشن در ایران بود و دوبله بسیاری از انیمیشن های «والت دیسنی»، مانند «پینوکیو»، «سفید برفی»، «زیبای خفته»، «سیندرلا» و «صد و یک سگ خالدار» به مدیریت وی انجام شده است.
«بانو علو»به مدت 10 سال بعد در سریال «تفنگ سرپر» بار دیگر در کنار مرحوم «خسرو شکیبایی» و «حمیدرضا پگاه» به ایفای نقش پرداخت.
بانو «ژاله علو» با هنرنمایی در سریال پر مخاطب «مختارنامه» به کارگردانی «داود میرباقری» در نقش «دومه الحسنا» مادر «مختار ثقفی» خوش درخشید.
این هنرمند پیشکسوت ایرانی همچنین در سریال های «امیرکبیر»، «وزیر مختار»، «باغ گیلاس»، «آوای فاخته»، «مسافر ری»، «مشق عشق»، «روز رفتن»، «ساعت شنی»، «شیخ بهایی»، «سایه روشن» و فلم هایی چون «زمان از دست رفته» ،«پرواز را به خاطر بسپار»، «جنگ نفتکشها»، «آدمبرفی»، «روز واقعه»، «طالع سعد»، «مهمان مامان»، «کارناوال مرگ» و «ملک سلیمان» نیز به ایفای نقش پرداخته بود.
هنرمند باسابقه تیاتر، سینما، رادیو و تلویزیون در تاریخ 4 جدی(دی) 1403 سرانجام پس از مدتها تحمل بیماری قلبی دار فانی را وداع گفت و در 97 سالگی درگذشت.
دنیا یوسفی/ م ا